Onderwijs projectlocaties: ruimte om (door) te groeien
Hoeve de Kaolder in Baexem is een grote zorgboerderij waar kinderen en jongeren in allerlei vormen van begeleiding en behandeling zorg op maat krijgen. Sinds 2018 is de Wijnberg er onderwijspartner in ‘Groei’, vertelt Katelijn.
Het was de start van het groeiconcept: een onderwijszorgarrangement waarin begeleiding, behandeling en onderwijs hand in hand gaan, búiten het ‘traditionele’ schoolgebouw.
Na Hoeve de Kaolder waar Josien nu projectcoördinator onderwijs is, wordt op meer locaties gestart op een vergelijkbare manier van werken. Jelle coördineert bijvoorbeeld de projectlocaties in Eindhoven en Panningen en Anoek doet dat bij Plinthos in Schinnen, Maastricht en Kerkrade.
Start met vertrouwen
Pionieren. Dat was het in het begin zeker, toen de Wijnberg buiten de eigen schoolmuren onderwijs ging verzorgen. De opgebouwde ervaring met het fasemodel (zie het andere artikel, red.) werd vertaald naar nog flexibelere ontwikkelingstrajecten voor thuiszittende jeugd of jongeren die dreigen uit te vallen: ontmoeten, verkennen, een plan maken, oefenen en overstappen.
“Verbinding, relatie en vertrouwen: dat zijn belangrijke pijlers”, vat Josien samen. Dat geldt voor iedere leerling in welk onderwijs dan ook, maar is voor deze doelgroep nóg belangrijker. “De ontmoetings- en verkenningsfase kan soms weken duren. En daar kan soms ook bij horen dat je een leerling thuis gaat ophalen, als het nog niet lukt om zelf te komen”, illustreert zij.
“De aanpak is echt op maat”, vult Anoek aan. “Wie is die jongere, wat zijn talenten, mogelijkheden en wensen? Daar laten we de route en het plan dat we maken op aansluiten.” Doel is om kinderen en jongeren binnen een jaar terug te leiden naar onderwijs, of naar werk, als dat beter passend is.
Niet langer dan nodig
“We zijn er zo kort als mogelijk en zo lang als nodig”, legt Jelle uit. “De hulpvraag is leidend.” De kracht hierbij is dat naar het hele ‘systeem’ wordt gekeken, benadrukt hij. Denk bijvoorbeeld aan begeleiding thuis en hulp voor ouders, maar ook aan goede samenwerking met professionals om een kind of jongere heen.
“We werken ook veel samen met de vervolgscholen waar onze leerlingen instromen”, vertelt Anoek. Wijnbergprofessionals kunnen meekijken, handelingsadviezen geven of teamcoaching bieden. “Zo proberen we ook preventief te werken zodat zo min mogelijk leerlingen uitvallen.”
Jelle: “We laten pas los als wij er alle vertrouwen in hebben dat het goed gaat op de vervolgplek.” Die vervolgplek kan de school van herkomst zijn, een nieuwe school of een arbeidsplek.
Leren kun je op veel manieren
Anoek: “Voor onze leerlingen blijkt het huidige onderwijssysteem niet passend. Werk je op een projectlocatie, dan moet je in eerste fases de ‘gewone’ didactiek durven loslaten.” Dus ga je bijvoorbeeld boodschappen doen, koken of koekjes bakken, vóór het om taal of rekenen kan gaan.
“Je kunt op zoveel manieren leren”, benadrukt Katelijn. “Kijk hier naar zo’n mooie landelijke omgeving bij Hoeve de Kaolder waar van alles te ontdekken is”, wijst zij om zich heen.
Zo’n niet-schoolse omgeving is zéker een succesfactor voor het projectonderwijs, beamen haar collega’s. Niet voor niets vind je veel projectlocaties in uitdagende leeromgevingen. In Schinnen gaan leerlingen bijvoorbeeld veel het bos in, in Kerkrade vind je veel sociale bedrijvigheid op de oude campus.
Creatief zijn is nodig
De collega’s die bij hun projectlocaties werken, zijn zeker geen doorsnee leerkrachten, beamen Katelijn, Jelle, Josien en Anoek. “Je moet creatief zijn, buiten de kaders acteren en denken in mogelijkheden”, geeft Josien aan. “En met steeds een luisterend oor blijven aansluiten op wat nu nodig is.” Maar, onderstreept Jelle: “Leerkrachten in onze teams willen nooit meer iets anders.”
De Wijnberg biedt niet alleen gespecialiseerd onderwijs in de schoolgebouwen in Venlo en Venray en in de kennis- en expertisecentra in Roermond en Weert. Ook op verschillende andere locaties in de regio’s Oost en Zuid biedt de Wijnberg in samenwerking met (zorg)partners onderwijs.
De Wijnberg startte de eerste projectlocaties in samenwerking met zorgpartner de Mutsaersstichting, maar werkt inmiddels met meer zorgpartners samen. In Eindhoven is dat onder meer Zorgokee en in andere gemeenten kunnen dit weer andere partners zijn. Zo is een locatie in Helmond in ontwikkeling met Combinatie Jeugdzorg en Switch.
Impactteam Doorgroei
In impactteams ontwikkelen medewerkers van de Aloysius Stichting meer expertise op specifieke kennisgebieden. Begin 2025 ging het impactteam Doorgroei van start. De kennis en ervaringen die de Wijnberg opdeed met het ‘fasemodel’ om thuiszittende leerlingen weer ontwikkelperspectief te bieden, is een prachtige basis om verder te ontwikkelen en te delen met meer scholen van Aloysius. Katelijn en Anoek zijn ook lid van dit impactteam.
De Wijnberg biedt niet alleen gespecialiseerd onderwijs in de schoolgebouwen in Venlo en Venray en in de kennis- en expertisecentra in Roermond en Weert. Ook op verschillende andere locaties in de regio’s Oost en Zuid biedt de Wijnberg in samenwerking met (zorg)partners onderwijs.
De Wijnberg startte de eerste projectlocaties in samenwerking met zorgpartner de Mutsaersstichting, maar werkt inmiddels met meer zorgpartners samen. In Eindhoven is dat onder meer Zorgokee en in andere gemeenten kunnen dit weer andere partners zijn. Zo is een locatie in Helmond in ontwikkeling met Combinatie Jeugdzorg.
Dwayne is blij dat Plinthos op zijn pad kwam
Dwayne heeft het goed naar zijn zin bij vakantiepark Landal. Hij werkt er mee in het entertainmentteam en verzorgt veel activiteiten voor kinderen. “Iemand een leuke tijd laten beleven is gewoon fijn om te doen”, vindt hij. Dat hij nu vol voor zijn werk kan gaan, heeft Dwayne mede te danken aan Plinthos, daar is hij van overtuigd. “Er zijn mogelijkheden voor je, ook als je geen uitweg meer ziet.”
Toen Dwayne in het voortgezet onderwijs zat, had hij thuis veel te verstouwen. Zo kampte zijn moeder met verslavingsproblemen. Toen kwam er ook nog een fietsongeluk bij, waardoor hij maanden uit de running was.
“Ik had veel achterstand en voelde me niet fijn op school, ook omdat ik veel last had van spanningen”, vertelt hij. Na een opname bij een psychische hulpinstelling startte Dwayne bij Plinthos. “Ik had gelijk een klik met Brian (leerkracht, red.)”, vertelt hij enthousiast.
Brian gaf niet op
“Brian hielp mij met vragen als: wie ben je, wat kun je? En hij heeft mij geholpen met zoeken naar een opleiding die bij mij paste. Eerst wilde ik iets in de beveiliging, maar dat was het toch niet. Brian gaf niet op en hij ging met mij mee kijken en praten bij verschillende opleidingen.”
Toen Dwayne samen met Brian een rondleiding kreeg bij Landal wist hij het meteen: dít was leuk. Hij mocht er stage lopen en bouwde de stagedagen steeds verder op. “In combinatie met de begeleiding bij Plinthos ging het steeds beter met mij”, vertelt hij. “Ik heb hier leuke collega’s en mijn leidinggevende is er voor mij. Ik krijg misschien zelfs een contract voor onbepaalde tijd! En ik ben bijna klaar met mijn mbo-opleiding Sport & Recreatie; ik heb de meeste vakken al gehaald.”
Thuis geen stress meer
Ook thuis gaat het stukken beter. Met Dwaynes moeder gaat het gelukkig al langere tijd heel goed. “Daardoor heb ik een stuk minder stress. Na een paar jaren in een gezinshuis, woon ik sinds een tijdje weer bij mijn moeder. Ik heb veel van haar geleerd, want zij is een doorzetter. Mijn leven is écht veranderd. Ik heb een leuke vriendin en ook fijne vrienden bij de scouting.”