Perspectief voor thuiszitters
Ontwikkelkansen voor iedere jongere (en een passende onderwijsplek)
De MaatwerkAlliantie Midden-Limburg is nu een jaar actief, maar kent al een veel langere voorgeschiedenis in de aanpak van schooluitval. Coördinator Ron Mennen van De Ortolaan Roermond was er vanaf de start bij betrokken. Nadat zij eerder commitment uitspraken voor de alliantie, verkenden bestuurders van onderwijs, gemeente en jeugdzorg afgelopen januari samen vijf succesbepalende ‘richtinggevers’. Op naar de volgende bijeenkomst in juni 2025, die in het teken staat van het delen van goede praktijkvoorbeelden.
Alles begon in 2011. Toen zette de toenmalige wethouder van Roermond een aantal schooldirecteuren samen aan tafel: hij zat met de handen in het haar omdat er voor een groepje leerlingen met een complexe achtergrond geen passende onderwijsplek te vinden was.
Dit bleek een goede zet. De onderwijsprofessionals bundelden hun krachten en niet lang erna konden de leerlingen naar school. Zo werd de Actietafel thuiszitters geboren, die zich later breder richtte op jongeren in een kwetsbare positie. De Actietafel thuiszitters en kwetsbare jongeren Midden-Limburg groeide uit tot een effectieve samenwerking tussen onderwijs, gemeente, jeugdhulp, zorg en arbeidsmarkt.
Van eigen eilandjes af
Wat goed werkt? “We zijn een groep professionals met de voeten in de klei die vooruit willen”, vat Ron samen. “Voorheen werkten we als eilandjes. Liep een school vast met een leerling, dan hield het op. Doordat we aan de actietafel onze kwetsbaarheid als organisaties durven delen, kunnen we elkaar helpen.”
Mooie stappen, maar ondanks alle inspanningen zijn er nog steeds jongeren die thuiszitten. Om ervoor te zorgen dat iedere jongere de kans krijgt om zich te ontwikkelen en een plek vindt waar die zich gehoord en gesteund voelt, werd in juni 2024 de MaatwerkAlliantie opgericht.
Ruimte maken in organisaties
Op uitnodiging van de gemeente Roermond kwamen bestuurders en professionals van voortgezet (speciaal) onderwijs, mbo, gemeenten en (jeugd)zorg afgelopen januari bij elkaar en gingen aan de slag met de vraag: hoe kunnen wij binnen onze eigen organisaties ruimte maken om jongeren écht te helpen?
“De actie zit in de interactie”, kijkt Ron tevreden terug. “We hebben vijf ‘richtinggevers’ gepresenteerd waarover we nu in onze eigen organisaties het gesprek hebben gevoerd. In juni komen we weer bij elkaar om leerervaringen en goede voorbeelden te delen met elkaar. Zo wordt de ‘beweging’ waar Ron en vele andere samenwerkingspartners zich voor inzetten, nog meer van iedereen.
Kwetsbaarheid normaliseren
De Ortolaan draagt die boodschap (natuurlijk!) zelf ook actief uit. “Al langer hebben wij schakel- en symbiosetrajecten die wij samen met het regulier onderwijs geven”, vertelt Ron. “Wij blijven zelf leren en ontwikkelen en zoeken daarvoor ook anderen op. Tegenwoordig worden wij vaak gevraagd om onze expertise te delen in het regulier onderwijs en ontvangen ook teams voor inspiratiesessies. We weten elkaar goed te vinden. Dáár gaat het om, onderstreept Ron. “We moeten kwetsbaarheid normaliseren.”
Hoe maken we het verschil voor jongeren?
Voor de MaatwerkAlliantie bijeenkomst in januari deelden bestuurders hun kijk op de bijzondere samenwerking in Midden-Limburg en deelden ook een aantal mooie praktijkvoorbeelden.
“Als je in beleid kunt vangen, wat in de praktijk al werkt en als je dáár je beleid op baseert, dan heb je volgens mij echt iets te pakken dat werkt.” Regiodirecteur Olaf Krings van mbo-instelling Yuverta verwoordt het kort maar krachtig in de video over de MaatwerkAlliantie in Roermond.
“De samenwerking tussen funderend onderwijs en het beroepsonderwijs maakt deze MaatwerkAlliantie uniek”, vindt voorzitter college van bestuur van de Aloysius Stichting Johan van Triest. “Het gaat bij inclusief onderwijs wat mij betreft om het samenspel tussen regulier, speciaal, maatwerk, persoonlijke aandacht – ook vaak voor het gezin. Op die manier krijg je kinderen en jongeren weer in ontwikkeling.”
“Hoe kunnen we het ontwikkelperspectief écht leidend laten zijn in de praktijk en niet de wet- en regelgeving die het systeem beperkt”, is de vraag die bestuurder Patrick Tummers van Gilde Opleidingen samen met alle partners graag wil beantwoorden. Wethouder Felix van Ballegooij van Onderwijs, Sport en Wijken van gemeente Roermond is nu al blij met de MaatwerkAlliantie, maar hij heeft ook een toekomstdroom. “Ik hoop dat we de MaatwerkAlliantie preventief gaan inzetten, om uitval te voorkomen, want helaas zitten we nu vaak nog achteraan in het proces.”
Richtinggevers MaatwerkAlliantie
Wat werkt?
- elkaar blijven vasthouden
- samen richting bepalen
- beweging creëren in de samenwerking
- krachtige werkstructuur
- ruimte creëren
Toolbox!
Om de MaatwerkAlliantie in de eigen organisaties goed onder de aandacht te brengen, is een toolbox gemaakt met praatplaten, filmpjes en andere tools.
Bekijk de toolbox van gemeente Roermond